Left toolbar

ostatnio dodane

Będzie trudno, ale nie rezygnuję :)

5 października 2013 r.

Wakacje się skończyły, minął wrzesień a mnie ciężko było znaleźć czas na uzupełnienie serwisu nadesłanymi w tym czasie materiałami. I nadal będzie trudno, bo muszę, mając pod opieką 7 miesięczną Gabrysię i dwójkę starszych w przedszkolu, codziennie kilka godzin poświęcić na pracę zawodową. Ale nie zamierzam rezygnować z aktualizowania serwisu, tylko z regularnością może być różnie. Zaglądajcie więc nie czekając na newsletter, który raczej będzie rzadki i nieregularny.

Materiały z BP KEP wprowadzam już na bieżąco, a inne będę się starała uzupełniać stopniowo sięgając wstecz.

pozdrawiam

Joanna Jakubowska redaktor serwisu

Wakacje

3 lipca 2013 r.

Lato w pełni, powróciły letnie temperatury :) więc i mnie czas ruszać na wakacyjny wypoczynek. Ze względu na pobyt z dziećmi poza miastem a teraz wyjazd nie będę w okresie letnim regularnie aktualizować serwisu i odpowiadać na emaile, z powodu ograniczonego dostępu do Internetu. Mam nadzieję, że większość redakcji też jest na wakacjach i nie będzie to zbyt uciążliwe.

pozdrawiam

Joanna Jakubowska
administrator serwisu

Warsztaty dla pism parafialnych (Kielce)

5 czerwca 2013 r.

Zapraszamy na bezpłatne warsztaty dla redakcji gazet parafialnych i przykościelnych, które odbędą się 18 czerwca 2013 r. w Targach Kielce w ramach XIV Międzynarodowej Wystawy Budownictwa i Wyposażenia Kościołów, Sztuki Sakralnej i Dewocjonaliów SACROEXPO (17-19 VI 2013).

Warsztaty dziennikarskie dla mediów lokalnych i regionalnych w Kołobrzegu

30 kwietnia 2013 r.

Stowarzyszenie Prasy Lokalnej zaprasza na Warsztaty dziennikarskie, które organizuje 16-18 maja 2013 r. w Kołobrzegu. To spotkanie lokalnych mediów poświęcamy nowym mediom we współczesnym świecie, zwłaszcza wykorzystaniu ich w codziennej praktyce lokalnej prasy i mediów elektronicznych. Stowarzyszenie Prasy Lokalnej zadbało o bogaty program z udziałem znamienitych dziennikarzy, tudzież praktyków dziennikarskiego rzemiosła, znanych z ogólnopolskich mediów. Warsztaty są płatne.

UWAGA! Wielkie sprostowanie w sprawie ISSN

29 kwietnia 2013 r.

Po wielu latach rozpowszechniania informacji o konieczności posiadania numeru ISSN przez prasę parafialną, muszę teraz rozpowszechnić informację wprost przeciwną. O tym czego się dowiedziałam bezpośrednio w Narodowym Ośrodku ISSN Biblioteki Narodowej w Warszawie piszę poniżej.



Prasa parafialna w Polsce

cz. 1.

Na początku lat dziewięćdziesiątych w wielu polskich parafiach zaczęły ukazywać się pisma skierowane do wspólnoty wiernych. Według Włodzimierza Chorązkiego w latach 1989-1999 liczba tytułów prasy lokalnej i sublokalnej zawierała się w granicach 1600 - 2500 z czego 1/4 stanowiła prasa parafialna.[1] Szacunkowe dane wskazują, że liczba tytułów prasy parafialnej pod koniec lat dziewięćdziesiątych wyniosła ponad 1000 tytułów.[2] Obecnie bp Adam Lepa, członek Rady Episkopatu Polski ds. Środków Społecznego Przekazu, szacuje, że ukazuje się około 2000 tytułów prasy parafialnej.[3] Ten dynamiczny rozwój mediów parafialnych wskazuje z jednej strony na zapotrzebowanie parafian na informację bliską ich życiu, a z drugiej na docenienie przez Kościół roli prasy sublokalnej w informowaniu i formowaniu wiernych, jak również na próbę dorównania wyzwaniom epoki mass mediów.

Encyklopedia wiedzy o prasie definiuje prasę religijną jako: czasopismo poświęcone sprawom religijnym i przeznaczone w zasadzie dla wyznawców danej religii. Prasa tej kategorii albo jest ściśle religijna, albo równolegle obejmuje też tematykę świecką i ustosunkowuje się do niej z własnych pozycji ideowych.[4] Ks. biskup Adam Lepa definiując prasę wyznaniową podaje, że jedną z jej cech jest zainteresowanie zarówno sprawami kościelnymi jak i świeckimi: prasa wyznaniowa - drukowane publikacje periodyczne, które wydawane są za zgodą władz kościelnych i publicznie rozpowszechniane w celu wszechstronnego ukazywania rzeczywistości, a zwłaszcza aktualnych zdarzeń i problemów z życia Kościoła oraz jego doktryny.[5] Prasa wyznaniowa powinna być wydawana za zgodą władz kościelnych. Kościół nie tylko zezwala na publikacje prasy religijnej, ale też wprowadza ogólne regulacje dotyczące mediów.

Pierwsze wypowiedzi i dokumenty papieskie dotyczące środków masowego przekazu miały potępiający charakter, traktowane były jako zagrożenie i niebezpieczeństwo dla Kościoła i jego zbawczej misji. Dość szybko jednak stanowisko to uległo zmianie. Hierarchowie zdali sobie sprawę, że nie wystarczy potępiać "gorszące" treści mediów lecz trzeba tworzyć media kościelne z treściami "dobrymi i pouczającymi".[6] Papież Paweł VI w encyklice Ewangelii nuntiandi głosił, że Kościół byłby winny przed Panem, gdyby nie używał tych potężnych pomocy, które umysł ludzki coraz bardziej usprawnia i doskonali. Za ich pośrednictwem głosi orędzie jakie zostało mu powierzone.[7] Za wykładnię poglądów Stolicy Apostolskiej na środki społecznego przekazu uważana jest instrukcja Communio et progressio (1971) - najważniejszy we współczesnym nauczaniu Kościoła katolickiego dokument, nazywany Magna Charta współczesnej teologii mediów masowych.[8] Drugim nowszym dokumentem zawierającym aktualną doktrynę Kościoła w dziedzinie mass mediów jest Instrukcja Aetatis novae z 1992 r.

Papieże wypowiadali się również na temat prasy parafialnej: Nie należy zaniedbać tworzenia lokalnych środków społecznego przekazu, nawet na szczeblu parafialnym - pisał Jan Paweł II w adhortacji apostolskiej Ecclesia i Europa.[9] Obecny papież Benedykt XV na spotkaniu podczas zakończenia wizyty w Rzymie "ad limina apostolorum XI 2005" do pierwszej grupy biskupów polskich mówił: Nie można też nie wspomnieć o ogólnopolskiej, diecezjalnej i parafialnej prasie katolickiej, która w ogromnym stopniu przyczynia się do szerzenia kultury prawdy, dobra i piękna.[10] Ewangelizacyjna i informacyjna rola prasy parafialnej została więc przez pasterzy Kościoła zauważona i doceniona.

Ks. Tomasz Król, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Prasy Parafialnej, stwierdza, że prasa ta jest zjawiskiem nowym w obecnych czasach, jej szybki rozwój w nowej rzeczywistości lat 90-tych sprawił, że z początkowych kilkudziesięciu tytułów mamy obecnie ponad tysiąc. Wspomina, że również przed wojną ukazywały się gazety parafialne lecz nie w takiej ogromnej liczbie.[11] Jak podaje Joanna Szczepanowicz w pracy magisterskiej na temat historii prasy parafialnej, odwołując się do Bibliografii katolickich czasopism religijnych w Polsce 1918-1944, przed wojną istniało około 200 tytułów prasy parafialnej.[12] Do tej pory władze kościelne w Polsce nie prowadziły rejestrów pism wydawanych przez parafie, dlatego powołanie przez ks. Tomasza Króla OSPP pozwoliło na zorientowanie się w sytuacji i potrzebach pism parafialnych. Inicjator OSPP ideę powołania stowarzyszenia wyjaśniał następująco: Bezpośrednim impulsem była rozmowa piszącego te słowa z księżmi biskupami: Adamem Lepą i Janem Chrapkiem podczas spotkania dyrektorów katolickich rozgłośni radiowych w Świdrze. (...) Chcieliśmy się zorientować, ile parafii wydaje podobne pisma, jaka jest ich treść, zasięg. Chcieliśmy nawiązać kontakty, ubogacić się doświadczeniami.[13]

W październiku 1993 roku w parafii pw. św. Tomasza Apostoła w Warszawie odbyło się I Ogólnopolskie Spotkanie Redakcji Pism Parafialnych z udziałem przedstawicieli dwudziestu trzech redakcji.[14] Obecnie informacje na ten temat można znaleźć w portalu internetowym prasy parafialnej www.prasaparafialna.pl. Jego twórca i administrator - Joanna Jakubowska - wspomina, że dzięki zafunkcjonowaniu w sieci, informacje na temat pism parafialnych zaczęły napływać ciągłym nieprzerwanym strumieniem już bez żadnego wysiłku z mojej strony.[15] Obecnie katalog prasy odnotowuje ogółem 955 tytułów. Jeśli mierzyć częstotliwość ukazywania się prasy parafialnej to dominują miesięczniki, tygodniki i kwartalniki. Objętościowo są różne, obejmują od 4 do 24 stron. Wiele tytułów przynajmniej na okładce ma już kolor. Również pod względem treści istnieje tu wielka różnorodność: tematyka religijna, publicystyka, teksty związane z parafią - kronika parafii, relacje z budowy kościoła, pielgrzymek. Występuje też tematyka społeczna i kulturalna. Prasa ta ma ogromne znaczenie jako kopalnia wiedzy o danym środowisku parafialnym.[16]

W drugim ogólnopolskim spotkaniu organizowanym przez OSPP (1994) wzięli udział ks. bp Adam Lepa i ks. bp Jan Chrapek (przewodniczący Rady Episkopatu Polski ds. Środków Społecznego Przekazu).[17] Znaczyło to, że hierarchia kościelna w Polsce zauważa i docenia prasę parafialną, jej ewangelizacyjną rolę, a także duże znaczenie w uzupełnianiu prasy lokalnej. W roku 2000 Prymas Polski napisał: Inicjatywa Forum Prasy Parafialnej, jaką podejmujecie, jest bardzo doniosła dla środowisk parafialnych. W dobie znaczącej roli środków masowego przekazu w naszym życiu, przekazywanie rzetelnej i prawdziwej informacji, nawet w periodykach o niewielkim zasięgu terytorialnym, pełni skuteczną rolę właściwego formowania sumień i może być owocnym środkiem ewangelizacyjnym. Ponadto, działalność taka daje możliwość zaangażowania w życie parafialne szerszych kręgów ludzi świeckich, co stanowi istotny element w życiu Kościoła.[18] Według biskupa Chrapka czasopisma parafialne stanowią element ewangelizacji, którego znaczenie trudno przecenić. Są one nośnikiem informacji "z dołu do góry", uzupełniając prasę centralną, dają możliwość przemawiania świadectwem.[19] Marcin Przeciszewski, redaktor naczelny KAI podkreśla wielką rolę formacyjną pisma parafialnego. Twierdzi, że jej świadectwo może być skuteczniejsze niż katolickiej prasy ogólnopolskiej, bo jest tam głos znanego wiernym ks. proboszcza, wypowiedzi liderów różnych ruchów działających przy parafii, wierni znajdą w nich informacje o rodzinach, które zamieszkują w sąsiednim bloku, czy na sąsiedniej ulicy. Taki przykład działa, bo nie jest anonimowy, czy wymyślony przez kogoś.[20] Obecny na II Ogólnopolskim Spotkaniu Redakcji Pism Parafialnych w 1994 r. Jan Maria Jackowski (TVP) rolę pism parafialnych widział w tym, że są szansą dla kształtowania nowej kadry. W podobnym duchu mówił bp Chrapek, wyjaśniając, że prasa lokalna, parafialna jest miejscem, w którym samorzutnie wyrastają i dojrzewają autentyczne talenty dziennikarskie i redakcyjne.

Prasa parafialna w zdecydowanej większości nie spełniała podstawowych kryteriów definiujących prasę, nie uwzględniała także wszystkich gatunków dziennikarskich.[21] Nie wiele osób redagujących gazety parafialne miało przygotowanie dziennikarskie, na miarę ówczesnych możliwości polskiego Kościoła podjęte zostały różne inicjatywy, by pomóc parafialnym dziennikarzom. Podjęto kursy doskonalące pracę w mediach czy wydawano poradniki typu "Abc redaktora pisma parafialnego" Anny Balon (wydany w serii Biblioteka "Niedzieli"). W zamierzeniu autorki podręcznik ten miał pomóc w różnorodnych trudnościach związanych z podejmowaniem decyzji o "małej" pracy dziennikarskiej oraz w podnoszeniu wiedzy i umiejętności na temat zasad pracy dziennikarskiej i redagowaniu pisma.[22] KAI zadeklarowała gotowość organizacji kursów i praktycznych "warsztatów" dla redaktorów prasy parafialnej. Z inicjatywy ks. Tomasza Króla warsztaty takie podjęto również w parafii św. Tomasza Apostoła w Warszawie.[23]

22 kwietnia 2006 krakowski oddział OSPP organizuje spotkanie dla redakcji pism parafialnych pod hasłem Dzielmy się słowem i doświadczeniem. Program spotkania: 1) Rola prasy katolickiej w życiu Kościoła oraz miejsce i zadania prasy parafialnej - Piotr Boroń, senator RP; 2) Dzielenie się słowem - Bożena Hanusiak, wydawnictwo "Rafael" Kraków; 3) Dzielenie się doświadczeniem: redakcja W Rodzinie Józefa Kraków, Nowa Huta; redakcja Zaczyn Kraków, osiedle Ruczaj 3) Wymiana myśli i doświadczeń redakcyjnych (forum dyskusyjne). Zaproszenie na spotkanie dotarło do redakcji Emaus na skrzynkę mailową z protalu www.prasaparafialna.

Na spotkanie ogólnopolskie wydelegowany został przedstawiciel redakcji pisma Emaus parafii pw. św. Barbary w Łęcznej. Redakcja zdecydowała, że trzeba wziąć udział w tym wydarzeniu, by zabiegać o lepszy kształt pisma parafialnego, szukać skutecznych sposobów docierania do parafialnego odbiory, korzystać ze sprawdzonych doświadczeń innych.

  1. W. Chorązki, Polskie media lokalne i sublokalne 1989-1999, Zeszyty Prasoznawcze, Kraków 1999, nr 1-2, s. 64

  2. M. Przeciszewski, Wiara na łamach, Press, nr 10 (57) 2000, s. 66

  3. Informacje uzyskane od ks. bpa Adama Lepy, członka Rady ds. Środków Społecznego Przekazu

  4. J. Maślanka, Encyklopedia wiedzy o prasie, Wrocław, rok 1976

  5. A. Lepa, Wstęp do "Katalogu prasy katolickiej w Polsce", Łódź 1994, s. 3

  6. A. Lewek, Podstawy edukacji medialnej i dziennikarskiej, Warszawa 2003, s. 67

  7. Paweł VI, Ewangelii nuntiandi, p. 45

  8. K. Pokorna-Ignatowicz, Instrukcja duszpasterska Communio et progressio o środkach społecznego przekazu, Zeszyty Prasoznawcze 2000, nr 3-4, s. 159

  9. Jan Paweł II, Ecclesia in Europa, Kraków 2003, s. 66

  10. Benedykt XVI do biskupów polskich podczas wizyty "ad limina apostolorum" 28 XI 2005. [online]. Protokół dostępu: http://www.opusdei.pl/art.php?w=27&p=11439 [2006, kwiecień 6]

  11. T. Król. Prasa parafialna w Polsce. [online]. Protokół dostępu: http://www.prasaparafialna.pl/ czytelnia/ materialy_ze_spotkan_ospp/ rok_2000/ prasa_parafialna_w_polsce__1 [2006, kwiecień 6]

  12. J. Szczepanowicz, Prasa parafialna jako przykład prasy sublokalnej na podstawie województwa małopolskiego, Kraków 2001, s. 7

  13. T. Król. Prasa... op. cit. www.prasaparafialna.pl

  14. OSPP Historia i działalność. [online]. Protokół dostępu: http://www.sppkrakow.republika.pl/hist.html [2006, kwiecień 6]

  15. J. Jakubowska. Historia katalogu. [online]. Protokół dostępu: http://www.prasaparafialna.pl/ katalog_prasy/historia_katalogu [2006, kwiecień 6]

  16. Katalog w liczbach. [online]. Protokół dostępu: http://www.prasaparafialna.pl/katalog_prasy/ katalog_w_liczbach [2006, kwiecień 6]

  17. J. Szczepanowicz, Historia.... op. cit., s. 7

  18. T. Kól. Prasa parafialna w Polsce. [online]. Protokół dostępu: http://www.prasaparafialna.pl/ czytelnia/ materialy_ze_spotkan_ospp/ rok_2000/ prasa_parafialna_w_polsce__1 [2006, kwiecień 6]

  19. Protokół z II Ogólnopolskiego Spotkania Redakcji Pism Parafialnych. [online]. Protokół dostępu: http://www.prasaparafialna.pl/ czytelnia/ materialy_ze_spotkan_ospp/ rok_1994/ protokol_z_ii_ogolnopolskiego_ spotkania_redakcji_pism_parafialnych [2006, kwiecień 6]

  20. M. Przeciszewski. Miejsce i rola prasy parafialnej w świecie mediów katolickich w Polsce. [online]. Protokół dostępu: http://www.prasaparafialna.pl/ czytelnia/ materialy_ze_spotkan_ospp/ rok_1994/ miejsce_i_rola_prasy_parafialnej [2006, kwiecień 6]

  21. W. Chorązki, Polskie media... op. cit., s. 64

  22. A. Balon, Abc redaktora pisma parafialnego, Częstochowa 1998, s. 20

  23. Protokół... op. cit.[online]. Protokół dostępu: http://www.prasaparafialna.pl/ czytelnia/ materialy_ze_spotkan_ospp/ rok_1994/ protokol_z_ii_ogolnopolskiego_ spotkania_redakcji_pism_parafialnych [2006, kwiecień 6]